Eguberri eguneko meza

Salmoa 97

Leloa : Lur guziak du ikusia salbamenduko iguzkia.

Kanta Jaunari kantu berri,
Harek eginak baitira oro miragarri.
Salbatzaile da jeiki Jauna:
Ikusi dute zoin ona dugun, zoin zuzena.

Izraelentzat zer laguna:
Erakutsi du bere betiko bihotz ona.
Lur guziak du ikusia
Gure Jaunaren salbamenduko iguzkia.

Kanta Jaunari lur guzia !
Pitz eta kanta, bai bozkaria, bai loria !
Egin Jaunari soinu, kantu !
Jo xirribika, jo salmo, ttunttun eta xistu !

Bi ohar:
- Salmo hau garaipen oihua da : Izraelen, errege bakarra, nausi bakarra Jainkoa da. Salmo huntan Jainkoa goraipatzen da.
- Jainkoaren bi amodioak : Izrael hautatuaren eta gizadi guziaren amodioa. Bai, Izrael populu hautatua da, bainan ez bakarrik gozatzeko haur bakar batek egiten duen bezala, bainan anaia gehiena balitz bezala. Jainkoak ez du bakarrik Izrael maite, bainan gizadi guzia. Izraelek Jainkoa errege bezala goraipatzen duelarik, badaki gizadi guziaren izenean egiten duela. Hautu hori zinez premiatsua da, bainan ez du ahantziko mundu guzian dirdiratu behar duela.

Bigarren irakurgaia.

( Semeak Aita agerrarazten )

Hebrearreri epixtolaren hastapena 1,1-6

1 Haurrideak, askotan eta asko moldez
Jainkoa mintzatu zen lehen gure arbasoeri, profeten bidez.
2 Guri mintzatu zaiku, azkenak diren egun hautan,
bere Semearen bidez.
Hura ezarri baitu ororen premu, haren bidez egin baitu mundua.
3 Hura da Aitaren aintzaren dirdira, eta haren izaitearen irudia,
eta guziak bere hitz boteretsuaz dakarzki.
Seme hori, bekatuen garbiketa egin ondoan,
jarri da Jainko guziz handiaren eskuinaldean zeru gorenetan;
4 aingeruak baino gorago ezarria da,
ondaretzat duen izena heiena baino askoz goragokoa baita.
5 Alabainan, aingeruetarik zeini dio Jainkoak sekulan erran:
“ Nere semea zira zu, nik zaitut gaur sortu ” ?
Eta oraino:
“ Ni aita izanen nau, eta hura izanen dut seme.”
6 Bere lehen sortua munduan sarraraztean, aldiz, erraiten du :
“ Adora dezatela hura Jainkoaren aingeru guziek !”

Testo huntan idazleak gogoetak egiten ditu Kristoren mixterioaz. Idatzi hau igorria izan bide da judu girixtinotu batzueri. Pentsaketak eginen dituzte idatzi hunekin eta ikusiko Jesus Mesias-erregea dela, Mesias-profeta, Mesias-apeza.
- Lehen bi bertsetek bi partetan zatitzen dute gizadiaren historia : Jesu Kristo aitzin, Jesu Kristo ondo. Testoak erraiten du : « Mintzatu da profeten ahoz. » Profetak Jainkoaren aho izan dira. Mende guzietan Profetak Jainkoaren izenean mintzatu dira. « Azkenak diren egun hautan » aldiz, mundu berriaren hastapena da : Jainkoaren asmoa bete da.
- Jesus « Mesias-profeta da. » Idazleak erraiten dauku : « Guri mintzatu zaiku... bere Semearen bidez. » Jesus zinez profeta da, ez da bakarrik Jainkoaren ahoa, haren Hitza da. Jainkoak « haren bidez egin du mundua. » Oraino gehiago : « Hura da Aitaren aintzaren dirdira eta haren izaitearen irudia. » Jesusek bere buruaz erran du : « Ni ikusten nauenak ene Aita ikusten du. »
- Jesus « Mesias-apeza da » « bekatuen garbiketa egiten duena. » Berez, apez-nausiarena da Jainkoaren eta bekatorosaren bitarteko izaitea. Bere Aitarekin amodio betea bizi duelakotz, Jesu Kristok berritzen du Jainkoaren eta gizadiaren arteko batasuna. Hura da beraz apez-nausi osoa. « Bekatuen garbiketa » hori bere bizi guzian egin du Jesusek, bere Aitarekin amodiozko eta obedientziazko elkarrizketa hertsian egonez.
- Jesus « Mesias-erregea da. » Osoki Erregea. Badugu hemen errege tronuaren irudia : « Jarri da Jainko guziz handiaren eskuinaldean », eta partikulazki deitua da « Jainkoaren Seme. » Titulu hori emaiten zen errege berri bakotxari, sakratze egunean : « Nere semea zira zu, nik zaitut gaur sortu. » Hitz horiek erraiten ziren egun hartan. Errege da kreazione guziarendako, ageri diren eta ez diren guziendako : « aingeruak baino gorago ezarria da. »
Hots, Jesus apeza, profeta, eta erregea da, hortakotz izendatzen ahal dugu Kristo edo Mesias. Testo hunek jakinarazten dauku Jesu Kristorekin bat egiten dugunaz geroz, gu ere deituak izaiten ahal girela seme, errege, apez, profeta, haren baitan. Eguberriko haurra mixterio horren ekarlea da eta gu haren baitan eta harekin.

Ebanjelioa

Jesu Kristoren Ebanjelioa jondoni Joaniren liburutik 1,1-18

1 Haste hastean bazen Hitza.
Hitza Jainkoarekin zen,
eta Jainko zen Hitza.
2 Haste hastean Jainkoarekin zen.
3 Haren bidez eginak izan dira oro,
eta egin denetik deus ez da hura gabe egin .
4 Haren baitan zen bizia, eta gizakien argia zen bizia.
5 Argiak ilunbetan argitzen du,
eta ilunbeek ez dute onartu.
6 Agertu zen gizon bat Jainkoak igorria: izena zuen Joanes.
7 Lekuko izaitera etorria zen, argiaren lekuko izan zadin,
haren bidez guziek sinets zezaten.
8 Bera ez zen argia, bainan argiaren lekuko izan behar zuena.
9 Hitza zen egiazko argia,
mundurat etorriz gizaki guziak argitzen dituena.
10 Munduan zen, eta mundua haren bidez egina zen,
bainan munduak ez du ezagutu.
11 Bereetarat etorri da, eta bereek ez dute onartu.
12 Bainan onartu duten guzieri,
haren izenean sinesten duteneri
eman diote Jainkoaren seme izaiteko ahala.
13 Hauek ez dira odoletik sortu, ez haragiaren nahitik,
ez eta gizonaren nahitik,
bainan bai Jainkoarenganik.
14 Eta Hitza haragi egin da,
eta gure artean egin du bere egoitza.
Ikusi dugu haren aintza,
Aitarenganik, Seme bakar gisa, daukan aintza,
Graziaz eta egiaz betea.
15 Joanesek lekukotasun egiten dio, goraki diola:
“ Hau da nik erraiten nuena:
Ene ondotik heldu dena aitzindu zait,
ni baino lehen baitzen.”
16 Bai, haren betearen betetik denek ukan dugu,
eta grazia graziaren gainean.
17 Legea Moisen bidez emana izan zaiku;
grazia eta egia, berriz, Jesu Kristoren bidez etorri zaizkigu.
18 Egundaino nehork ez du Jainkoa ikusi:
Seme bakarrak, Aitaren altzoan denak,
eman dauku haren berri.

« Haste hastean » : Joanik emaiten du Bibliako lehen liburuaren hastapeneko hitza : Hastean. Ororen abiapundua.
« Haste hastean bazen hitza. » Hitza da denen hastapena. Aspaldiko filosofoek ospatu dute hitza denen hastapen bezala (Logos). « Haste hastean hitza Jainkoarekin zen. » Hitza Jainkoari buruz itzulia da. Norbaiti erraiten diogularik « maite zaitut », bekoz-beko gira. Bizkarrez emaiten bagira solasa hausten dugu ; berriz solas egiteko, aurpegiz jarri behar dugu.
Jondoni Joanik erraiten dauku gauza bat premiatsua: kreazione osoa Aitaren eta Semearen artean den amodiozko elkarrizketaren fruitua dela eta gu kreatuak girela solas hortan eta solas horrendako. Gizadiaren bokazionea da bizitzea beti amodiozko solasean Aitarekin. Bainan, zorigaitzez, bertzela egiten dugu. Adam eta Ebaren bekatuak erakusten dauku solasa moztua dela. Gizon eta emaztea beldurtuak dira, uste dute Jainkoak tronpatu nahi dituela. Guhaurek ikusten dugu solasa pozoindatzen dela ustekerian sartzen girelarik. Jainkoarekin berdin da, batean haren baitan konfiantza badugu, bertzean ez, batean itzuliak gira haren ganat, bekoz beko harekin, bertzean bizkarrez gira. Biblian itzultzea « bihozberritzea » da.
Kristo eta Aita elkarrizketan dira itzalik gabe ; Kristo gizadiaren buruzagi da ; harek du erraiten « Bai » egun guziz Aitari gure izenean, harek gaitu berriz sartzen lehenbiziko hitzean : « bainan onartu duten guzieri, haren izenean sinesten duteneri eman diote Jainkoaren seme izaiteko ahala. » Kristoren xede berezia da gizadi guziak onart dezan amodiozko solas hori, « munduak sinets dezan », hori baita Jesusen gutizia bakarra. Kierkegaard filosofoak erran du : « Bekatuaren kontrarioa ez da bertutea, bekatuaren kontrarioa fedea da. » Fedea da Aitari konfiantza egitea eta sinestea Jainkoak ez gaituela sekulan tronpatuko, maite gaituela ; hola munduari so egiten ahalko diogu haren begiekin.
« Eta Hitza haragi egin da », erran nahi baita gure erdian dagola, ez da mundutik ateratze beharrik Jainkoaren aurkitzeko. Munduaren aurpegian berean ikusten dugu haren presentzia.